Τα Πάθη και η Ανάσταση του Χριστού δεν εμπλούτισαν μόνο την εκκλησιαστική υμνογραφία και τη ζωγραφική, αλλά και τη καθημερινή μας επικοινωνία με λέξεις ή φράσεις, που άμεσα παραπέμπουν στη πορεία του Θεανθρώπου προς το «εκούσιον πάθος». Παραδείγματος χάριν:
Οι Έλληνες μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης προσδοκούσαν την «Ανάσταση του Γένους».
Η διαπιστωτική φράση, πως ο καθένας μας κουβαλάει το «δικό του Σταυρό».
Η φράση «περιμένω την Ανάσταση», όταν θέλουμε να εκφράσουμε τη προσδοκία μας για καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής μας.
Όσο και αν τα Θεία Πάθη και ιδιαίτερα η Ανάσταση του Χριστού δοκιμάζουν τις αντοχές του ορθολογισμού μας, δεν παύουν να αποτελούν βασική συνιστώσα της βιοθεωρίας μας. Βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν, πως κάποια δόγματα της θρησκευτικής μας παράδοσης δεν αντέχουν στην κριτική τής λογικής, σε μια εποχή, που το «σωματίδιο του Θεού» και η τεχνητή νοημοσύνη φιλοδοξούν να δώσουν απαντήσεις στα διαχρονικά ερωτήματα για τη δημιουργία του κόσμου. Τη μνήμη μας έχει στοιχειώσει, εδώ και πολλές δεκαετίες, το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι τον Χριστό τον πιστεύουν μέχρι το Σταυρό. Τα μετέπειτα γεγονότα δεν τα αντέχει η ανθρώπινη λογική.
Αν για τους πιστούς η Ανάσταση αποτελεί πηγή ζωής, για τον οφθαλμό της απιστίας στάθηκε κάρφος.
Υπάρχει λοιπόν δυσπιστία για την Ανάσταση του Χριστού;
Οι πρώτες ενστάσεις απέναντι στο υπερβατικό γεγονός της Ανάστασης ήρθαν από τους ίδιους τους μαθητές του κατά την πρώτη τους συνάντηση με τον Χριστό.
«Και ιδόντες αυτόν προσεκύνησαν αυτώ, οι δε εδίστασαν» (Ματθ 28,16).
Οι Έλληνες μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης προσδοκούσαν την «Ανάσταση του Γένους».
Η διαπιστωτική φράση, πως ο καθένας μας κουβαλάει το «δικό του Σταυρό».
Η φράση «περιμένω την Ανάσταση», όταν θέλουμε να εκφράσουμε τη προσδοκία μας για καλυτέρευση των συνθηκών της ζωής μας.
Όσο και αν τα Θεία Πάθη και ιδιαίτερα η Ανάσταση του Χριστού δοκιμάζουν τις αντοχές του ορθολογισμού μας, δεν παύουν να αποτελούν βασική συνιστώσα της βιοθεωρίας μας. Βέβαια υπάρχουν και εκείνοι που υποστηρίζουν, πως κάποια δόγματα της θρησκευτικής μας παράδοσης δεν αντέχουν στην κριτική τής λογικής, σε μια εποχή, που το «σωματίδιο του Θεού» και η τεχνητή νοημοσύνη φιλοδοξούν να δώσουν απαντήσεις στα διαχρονικά ερωτήματα για τη δημιουργία του κόσμου. Τη μνήμη μας έχει στοιχειώσει, εδώ και πολλές δεκαετίες, το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι τον Χριστό τον πιστεύουν μέχρι το Σταυρό. Τα μετέπειτα γεγονότα δεν τα αντέχει η ανθρώπινη λογική.
Αν για τους πιστούς η Ανάσταση αποτελεί πηγή ζωής, για τον οφθαλμό της απιστίας στάθηκε κάρφος.
Υπάρχει λοιπόν δυσπιστία για την Ανάσταση του Χριστού;
Οι πρώτες ενστάσεις απέναντι στο υπερβατικό γεγονός της Ανάστασης ήρθαν από τους ίδιους τους μαθητές του κατά την πρώτη τους συνάντηση με τον Χριστό.
«Και ιδόντες αυτόν προσεκύνησαν αυτώ, οι δε εδίστασαν» (Ματθ 28,16).
Αλλά και ο Απόστολος Παύλος, σε μια ομιλία του στους Αθηναίους, τονίζει την άκρα δυσπιστία και τον χλευασμό των Αθηναίων στα περί Αναστάσεως.
«Ακούσαντες δε ανάστασιν νεκρών οι μεν εχλεύαζον, οι δε είπον ακουσόμεθά σου πάλιν περί τούτου» (Πραξ 17,32).
«Ακούσαντες δε ανάστασιν νεκρών οι μεν εχλεύαζον, οι δε είπον ακουσόμεθά σου πάλιν περί τούτου» (Πραξ 17,32).
Και βέβαια, πώς να παραληφθεί η κορυφαία μορφή δυσπιστίας του Αποστόλου Θωμά στον Αναστηθέντα Χριστό;
«Εάν μη ίδω εν ταις χερσίν αυτού τον τύπον των ήλων, και βάλω το δάκτυλό μου εις τον τύπον των ήλων, ου μη πιστεύσω» (Ιω 20,25).
«Εάν μη ίδω εν ταις χερσίν αυτού τον τύπον των ήλων, και βάλω το δάκτυλό μου εις τον τύπον των ήλων, ου μη πιστεύσω» (Ιω 20,25).
Όσες, όμως, αμφισβητήσεις ή ενστάσεις και αν διατυπώθηκαν για την Ανάσταση του Χριστού δεν στάθηκαν ικανές να αποδομήσουν την πίστη για το υπερβατικό και ακατάληπτο αυτό γεγονός.
Έτσι η Ανάσταση δεν είναι απλά ένα ψυχολογικό αποκούμπι και καταφύγιο στον ανασφαλή άνθρωπο, αλλά το βασικό θεμέλιο του χριστιανισμού ως θρησκεία, όπως διακήρυξε ο Απόστολος Παύλος.
«Ει Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστης υμών» (Α’ Κορ. 15,14).
Οι θιασώτες της επιστημονικής γνώσης και του ορθολογισμού διατείνονται, ότι στην εποχή του άκρατου τεχνοκρατισμού και του homo digitalis είναι αναγκαία η μεταφυσική θεώρηση κάποιων πραγμάτων.
Όμως «μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες» (Ιω. 20,29).
Στις απρόσωπες και χειραγωγημένες κοινωνίες, οι οποίες βολεύονται στον εφησυχασμό, έρχεται το γεγονός της Αναστάσεως να δώσει μια νέα επαναστατική πρόταση ζωής στον σύγχρονο άνθρωπο. Αρκεί η καρδιά του να διψάει για την αλήθεια και να μετέχει στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.
Το Πάσχα, όπως τονίζει ο υμνογράφος της εκκλησίας, είναι «μέγα και ιερώτατον», γιατί συνδέει τη θνητότητα με την αφθαρσία. Έτσι ο πιστός στον καθημερινό του Γολγοθά, με τα πάθη και τα λάθη του, ατενίζει με τόλμη τον τάφο του, γιατί πλέον γνωρίζει ότι εκεί κατοικεί η ζωή και όχι ο θάνατος. Η ζωή του γίνεται σταυροαναστάσιμη.
Σε λίγο θα γιορτάσουμε το Πάσχα μέσα σε ατμόσφαιρα χαράς και θρησκευτικής κατάνυξης. Οι ύμνοι της εκκλησίας θα διασαλπίσουν τα συναισθήματά της. «Αύτη η ημέρα, ην εποίησεν ο Κύριος…». Αυθόρμητα έρχεται στα χείλη όλων μας ο νικητήριος χαιρετισμός «Χριστός Ανέστη!» και η απάντηση «Αληθώς Ανέστη!». Γιατί η γιορτή της Λαμπρής είναι μια «καθαρή διάφανη μέρα», καθώς λάμπει η νίκη της ζωής επί του θανάτου. Κι αυτή είναι η στιγμή του θαύματος. Και τη στιγμή του θαύματος τα πάντα ακινητούν…
Έτσι η Ανάσταση δεν είναι απλά ένα ψυχολογικό αποκούμπι και καταφύγιο στον ανασφαλή άνθρωπο, αλλά το βασικό θεμέλιο του χριστιανισμού ως θρησκεία, όπως διακήρυξε ο Απόστολος Παύλος.
«Ει Χριστός ουκ εγήγερται, κενόν άρα το κήρυγμα ημών, κενή δε και η πίστης υμών» (Α’ Κορ. 15,14).
Οι θιασώτες της επιστημονικής γνώσης και του ορθολογισμού διατείνονται, ότι στην εποχή του άκρατου τεχνοκρατισμού και του homo digitalis είναι αναγκαία η μεταφυσική θεώρηση κάποιων πραγμάτων.
Όμως «μακάριοι οι μη ιδόντες και πιστεύσαντες» (Ιω. 20,29).
Στις απρόσωπες και χειραγωγημένες κοινωνίες, οι οποίες βολεύονται στον εφησυχασμό, έρχεται το γεγονός της Αναστάσεως να δώσει μια νέα επαναστατική πρόταση ζωής στον σύγχρονο άνθρωπο. Αρκεί η καρδιά του να διψάει για την αλήθεια και να μετέχει στη μυστηριακή ζωή της Εκκλησίας.
Το Πάσχα, όπως τονίζει ο υμνογράφος της εκκλησίας, είναι «μέγα και ιερώτατον», γιατί συνδέει τη θνητότητα με την αφθαρσία. Έτσι ο πιστός στον καθημερινό του Γολγοθά, με τα πάθη και τα λάθη του, ατενίζει με τόλμη τον τάφο του, γιατί πλέον γνωρίζει ότι εκεί κατοικεί η ζωή και όχι ο θάνατος. Η ζωή του γίνεται σταυροαναστάσιμη.
Σε λίγο θα γιορτάσουμε το Πάσχα μέσα σε ατμόσφαιρα χαράς και θρησκευτικής κατάνυξης. Οι ύμνοι της εκκλησίας θα διασαλπίσουν τα συναισθήματά της. «Αύτη η ημέρα, ην εποίησεν ο Κύριος…». Αυθόρμητα έρχεται στα χείλη όλων μας ο νικητήριος χαιρετισμός «Χριστός Ανέστη!» και η απάντηση «Αληθώς Ανέστη!». Γιατί η γιορτή της Λαμπρής είναι μια «καθαρή διάφανη μέρα», καθώς λάμπει η νίκη της ζωής επί του θανάτου. Κι αυτή είναι η στιγμή του θαύματος. Και τη στιγμή του θαύματος τα πάντα ακινητούν…
ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ!
Η Διευθύντρια
Ο Σύλλογος Καθηγητών
Ο Σύλλογος Καθηγητών
